Μόλτκε, Χέλμουτ φον-

(Helmut von Moltke, Μέκλεμπουργκ 1800 – Βερολίνο 1891). Γερμανός στρατηγός. Υπήρξε η διασημότερη γερμανική στρατιωτική προσωπικότητα του 19ου αιώνα. Με αφετηρία τα διδάγματα του Κλάουζεβιτς, ο Μ. επεξεργάστηκε δική του άποψη για τον πόλεμο, κατά την οποία στον πόλεμο όλες οι υλικές και πνευματικές δυνάμεις πρέπει να στρέφονται προς την καταστροφή του εχθρού στο συντομότερο δυνατό διάστημα (απόλυτος, ολοκληρωτικός πόλεμος). Ο Μ. απέφευγε τα περίπλοκα πολεμικά σχέδια και προτιμούσε την απλούστερη ηγεσία με τον αμεσότερο τρόπο ελισσόμενος ανάλογα με τις ανάγκες της στιγμής. Αριστούργημα στρατηγικής και υπολογισμών του Μ. υπήρξε η εκστρατεία κατά της Γαλλίας (1870-71), κατά την οποία οι αντιλήψεις που επεξεργάστηκε για το πολεμικό έργο του πεζικού, του ιππικού και του πυροβολικού έδωσαν εντυπωσιακά αποτελέσματα. Ένας ανιψιός του, ο Χέλμουτ Γιόχαν φον Μ. (1848-1916), διοίκησε τον γερμανικό στρατό κατά τους πρώτους μήνες του Α’ Παγκοσμίου πολέμου, αλλά οι ικανότητες του αποδείχτηκαν κατώτερες των ικανοτήτων του προγόνου του. Το όνομα του νεώτερου φον Μόλτκε συνδέεται κυρίως με την ήττα που υπέστη από τους Γάλλους και τους Άγγλους στη μάχη του Μάρνη (Σεπτέμβριος 1914). Ο Γερμανός στρατηγός Xέλμουτ φον Μόλτκε, σε πίνακα του Φραντς φον Λένμπαχ (1874) (Βίλα Λένμπαχ, Μόναχο).